ดาเตะ มาซามูเนะเกิดที่ปราสาทโยเนะซาวะ (จังหวัดยามากาตะ) ในวันที่ 3 สิงหาคม ปี 1567 บิดาชื่อเทรุมูเนะเป็นหัวหน้าตระกูลดาเตะรุ่นที่ 16 มารดาชื่อโยชิฮิเมะ (โฮะชุนอิน) เป็นบุตรสาวของโมงามิ โยชิโมริ เจ้าของปราสาทยามากาตะ โดยมาซามูเนะได้รับการตั้งชื่อในขณะวัยเยาว์ว่า บงเท็นมารุ
ดาเตะ มาซามูเนะเกิดที่ปราสาท โยเนะซาวะ (จังหวัดยามากาตะ) ในปี 1567 ในฐานะหัวหน้าตระกูลดาเตะรุ่นที่ 17 ขณะที่อายุ 24 ปี เขาได้กำจัดตระกูลอะชินะแห่งเมืองไอซุ (จังหวัดฟุคุชิมะ) ทำให้เขากลายเป็นผู้ปกครองสูงสุดของมินามิโอวอุ (ภูมิภาคโทโฮคุตอนใต้) ซึ่งครอบครองดินแดนที่ใหญ่ที่สุดตั้งแต่เริ่มต้นตระกูลดาเตะมาและตั้งฉายาให้เขาว่า “โดคุกันริว” หรือมังกรตาเดียว หลังจากนั้น เขาได้ย้ายจากดินแดนเก่าไปที่อิวาเดะยามะ (จังหวัดมิยางิ) ตามคำสั่งของโทโยโตมิ ฮิเดโยชิ จากนั้นได้สร้างปราสาทที่เซนได (จังหวัดมิยางิ) โดยขออนุญาตจากโทกุงาวะ อิเอยาสุ ขณะที่อายุได้ 35 ปี และได้ทุ่มเทครึ่งชีวิตของเขาในการสร้างรากฐานตระกูลดาเตะในฐานะผู้ครองนครคนแรกของแคว้นมูลค่า 620,000 โกคุ จนกระทั่งได้จบชีวิตลงด้วยวัย 70 ปีที่คฤหาสน์เอโดะซากุระดะคามิในปี 1636
ฉายาทางธรรมของดาเตะ มาซามูเนะคือ “ซุยกันจิเด็ง เทซัง เซ็นริ ไดโกะจิ” และวัดประจำตระกูลคือ วัดซุยกันจิในเมืองมัตสึชิมะ
กล่าวกันว่าเป็นฉายาที่เปรียบว่าเป็น “มังกรตาเดียว” ซึ่งเป็นชื่อฉายา (ชื่อเล่น) ของหลี่เคอย่งซึ่งเป็นผู้บัญชาการทหารที่มีตาเดียว (ตาข้างเดียว) และมีตัวตนจริงในสมัยราชวงศ์ถังของจีน และสันนิษฐานว่าเป็นคำเรียกชื่อเพื่อยกย่องชมเชยความกล้าหาญของดาเตะ มาซามูเนะที่มีตาข้างเดียวภายหลังจากนั้น